Chayote of Labusian kweken.

[acpronk]

De temperatuur is nu zo ver gedaald dat de chayote niet meer groeit, ofschoon het gisteren en vandaag wel lekker was.

Ik heb nu een stuk of 5 grote chayote, en als ik de wat kleinere (lengte van ongeveer een vinger) meetel dan ga ik toch zeker richting de 30. Maar de plant is zo groot en bossig dat ik nog niet alles gezien heb. Ook het deel dat naar de buren groeit heb ik nog niet meegeteld.

Toch knap gezien deze zomer.

Probeer deze over te houden, en dan begint 'ie hopelijk eerder.

[acpronk]

Opbrengst van vandaag, vanaf begin volgende week hebben we kans op nachtvorst.

Er hangen nog meer grote, en ook nog wat kleinere. Totale opbrengst tot nu toe 28 stuks.

[appelvrouw]

Ik vind het prachtig!

Het is mij nooit gelukt, het meeste oogst was een keer anderhalve stekelchayote. Enfin, ik denk niet dat ik het nog een volgend jaar probeer, misschien gewoon maar een kilo kopen bij de Grand Frais

[acpronk]

Na dat ene graadje nachtvorst vorige week wegens tijdgebrek en regen vandaag pas wezen kijken, heb ik moeten constateren dat alle planten, net zoals de bonen, helemaal bruin zijn geworden. Ook enkele vruchten die op de grond groeiden. Hoger hadden ze nauwelijks vorstschade.

Dit is het restant zonder vorstschade. Inclusief de kleinere in totaal 95 stuks van 2 planten.

 

Ik zit nu net plaatjes te kijken, maar ik heb geen gladde en ook geen gestekelde chayote. De mijne hebben wel stekels, maar slechts weinig.

[acpronk]

De licht gestekelde chayote van mij, dus niet de gladde of de gestekelde.

[weknow]

Zo te zien een gunstig uitgangspunt om mee verder te kweken die van jou, want grotendeels het voordeel van beide varianten in een stekelarme samen. Zou het een goed idee vinden als je ze een naam geeft en her en der ronddeelt of ruilt met andere liefhebebrs, want is vast een echte verbetering!

 

- Van de gestekelde het voordeel van de goede opbrengsten. (Ik heb ze een paar jaar naast elkaar geteeld buiten, de wel en niet gestekelde...de gestekelde gaf 10, misschien wel 20 keer zoveel oogst. (In de kas zal de kale meer oogst geven vermoedelijk).Kijk ik naar jouw foto dan zie ik ook een prima oogst...wellicht net zo goed als van de gestekelde. (Zelf plaats ik een rek waarin ze kan groeien, daardoor opbrengst nog beter aan vooral de uiteinden van hangtakken en vruchten blijven schoon, minder ruimte nodig bovendien)

- Van de ongestekelde het voordeel dat je ze ook zonder handschoenen goed kunt hanteren. Ik moet de gestekelde plukken met flinke tuinhandschoenen aan. In de keuken prik ik er met een vork in om ze vast te pakken en te kunnen schillen. Dat gaat allemaal wel, maar ze gewoon vast kunnen nemen is natuurlijk veel makkelijker.

 

Het is wel een gewas om in het assortiment te houden. Groeit ziektevrij buiten en levert vanaf oktober 3 grote emmers vol mild smakende "komkommers" die ik de hele winter kan gebruiken van 3 planten die op 2 strekkende meter groeien aan een gaas van 2 meter hoog.

[acpronk]

Ik heb ze van iemand gekregen (restauranthouder) die ze bij Sunda in Den Haag afhaalt, en die kennis van mij haalt ze daar ook vandaan. Dus daar zijn ze ook wel te verkrijgen, zelf woon ik in Boskoop en dat ligt iets meer landinwaarts maar niet echt veel.

 

Volgend jaar ga ik een stellage maken en ze daar hangend als een overkapping laten groeien.

Maar die 2 meter voor 3 planten van jou is veel te weinig, de takken worden met gemak meterslang.

 

Waar bewaar jij ze? Ik momenteel in de vrijstaande houten berging. Elke ruimte in huis wordt wel 20 graden.

Ik heb er ook nog 2 vijgenbladpompoenen van vorig jaar liggen, 2 gingen rotten en de andere 2 zijn nog hard. Dus echt heel koud wordt het vermoedelijk niet.

[weknow]

Hier gaan ze over een boog van betonijzer-gaas, die 2 meter breed is. Klopt dat de zwiepers veel langer worden. Aan de zuidkant komen klimbonen en aan de noordkant 3 chayotes. In de zomer zit het gaaswerk vol met bonen, die ik hangend kan plukken...die komen dan tot het midden van de boog. De chayote begint pas echt te groeien vanaf augustus, te bloeien in september en groeit dan over het bonendeel heen. De bonen die in augustus nog niet geplukt werden worden droogbonen en tegelijk met chayote geoogst. Beetje woekeren met beperkte ruimte. Enkele zwiepers groeiden ook in de kiwibessen op 2 meter, maar die worden ook al geoogst voordat het elkaar in de weg zit. Volgend jaar komt de boog weer op een andere plek in de tuin voor in ieder geval klimbonen. Of ik daar ook weer chayote zet, weet ik nog niet. Kan ook eventueel naar de bostuin, waar veel meer ruimte is....maar moet kijken daar voor een geschikte plek.

[Goldfish]

De geheel naakte variant wordt onder naam Labusan veel aangeboden in Chinese toko's zo ook de Chinese supermarkt in de markthal te Rotterdam. Ik heb dit jaar geen Chayote geteeld voor het eerst in lange tijd, maar ik zeker interesse om het ras "Pronks Glorie" uit te proberen komend seizoen. Zoals Weknow schrijft lijkt deze variant het beste van twee werelden te verenigen (minder stekels, hoge opbrengst). Zou ik er 4 kunnen overnemen (tegen vergoeding eventueel) AC? Ik woon in Gouda dus kan ze eenvoudig in Boskoop ophalen.

[appelvrouw]

Ja ik heb ook belangstelling, misschien dat deze variatie het wél wil doen hier in NOF. Misschien via Vincent mochten jullie tot een overeenstemming komen.

[acpronk]

@Goldfish en @ Appelvrouw, ik ga jullie zo een PB sturen.

Het is zeker goed om de plant onder meerdere mensen te verspreiden om uitsterven van dit jonge ras te voorkomen.

 

Vorige week heb ik de planten tijdens de laatste oogst na de nachtvorst gekortwiekt, en vandaag heb ik de wortels onder 20cm compost bedolven met daarboven wat oude chayote takken en daarom een glasplaat (aan 3 kanten houtwerk, soort van koude kas maar dan zonder de ruimte erboven om te groeien), om zo een poging te wagen de plant de winter te laten overleven. Mijn kennis was het al 2-3 jaar niet gelukt.

En uiteraard zal ik zelf ook enkele chayote overhouden om in het voorjaar te planten.

[Tani]

Chayote of Labusian kweken. 


 

 

Chayote heet ook wel Labusian of Labusiam (=pompoen uit Siam).

Zijn latijnse naam is Sechium edule, het is een Cucurbitaceae, dus familie van de pompoenen.

Het is een groente die veel gebruikt wordt in de Indonesische keuken.

Ik kweek deze plant nu een aantal jaren en erg moeilijk is het niet, maar wel anders dan u gewend bent.

U kunt op twee manieren aan de vruchten komen. U gaat naar een aziatische supermarkt of in Nederland naar een toko, en koopt daar een paar vruchten . Of u vraagt een kennis die naar Portugal reist of hij er een paar op de markt koopt. De vruchten die inde winkel gekocht worden willen niet altijd kiemen omdat ze behandeld of bestraald zijn. Volhouden dus. Er zijn twee typen vruchten:

 

De stekelige variant komt uit Portugal, de gladde is import uit Azie.

 

Kiemen.

De vruchten plaatst u binnen op een lichte en warme plaats op een schoteltje . Dus niet schillen, of zaadjes eruit peuteren, gewoon heel hele ding laten kiemen. Geen aarde dus en ook geen water geven.  Na een week of drie komen de eerste blaadjes vanuit de spleet naar buiten. Nog niks doen nu.

 

In tweede instantie komt er ook een (witte) wortel uit de spleet en als die een paar centimeter lang is, kunt u gaan oppotten. De vrucht op de aarde laten leggen, alleen de wortel in de grond stoppen. Niet te veel water geven,want dit is de moeilijkste fase. Zeker de helft van de vruchten zal in deze fase niet aanslaan. Het is dus zaak er een paar tegelijk te laten kiemen.  Slaat de plant wel aan, dan zal hij snel groeien, en al gauw is een stokje nodig. De vrucht kwijnt weg terwijl de plant groeit. De kunst is nu dit hele proces zo te programmeren dat de plant naar buiten kan wanneer hij ongeveer een meter groot is. Het weer buiten moet dan vrij zacht zijn , zo eind mei. Wij laten de vruchten kiemen vanaf half maart, gelijk met het zaaien van de tomaten (op de vensterbank, binnen).
 

De opkweek.

De plant groeit buiten beter dan in de kas, maar zoek wel op een zonnige plaats. Bouw gelijk met het planten een stellage of horizontaal raamwerk waar de plant in kan klimmen, het is een echte klimmer,  2x2 meter is voldoende. Het kan even duren voor de plant aanslaat. Soms lukt het helemaal niet. Lukt het wel dan merkt u dat dit een enorme groeier is, met ranken die langer zijn dan die van een pompoen (waar hij familie van is.) Bij mij groeit hij over de kas heen die hij volledig bedekt

 

 

In augustus komen de eerste kleine bloemen, die vooral door wespen bezocht worden.

 

 

 

De vruchten zijn vrij snel erna al oogstbaar.  Vorig jaar had ik van twee planten meer dan honderd vruchten. Ze zijn mits koel en donker, een paar maanden te bewaren. In maart waren alle vruchten nog in goede conditie. Dus net als aardappelen bewaren.
 

Bereiden:

De hele plant is eetbaar , vooral de jonge scheuten zijn ook goed. De vrucht heeft weinig smaak maar een hele prettige textuur. Is rauw ook al eetbaar, maar in reepjes kort geroerbakt op zijn best. Ook de pit, die erg zacht is, is ook al eetbaar, dus u kunt de hele vrucht opsnijden.

Kijk voor recepten vooral bij indische en thaise kooksites.

 

 

19 maart 2020 aangepast door Tani

[acpronk]

Leuk deze uitgebreide beschrijving. Ik heb ze vorig jaar voor het eerst geteeld.
Ik heb 10 vruchten ter kieming gelegd, en 3 ervan beginnen ondertussen te kiemen.
Ik even van plan er dit jaar een stellage van bamboestokken met gaas te maken, waarover deze kan groeien.

[weknow]

Wat aanvullende informatie vanuit mijn ervaringen van de afgelopen 2 seizoenen.

 

Hier liggen de nog niet gegeten vruchten in het pikkedonker en koel. Rond de 12 graden schat ik sinds november. Er zijn er nu een 25 goed aan het kiemen. Nagenoeg allemaal. Verleden jaar waren 5 daar bewaarde mijn plantmateriaal. Ik wil maar zeggen dat een speciale warme en lichte plek niet eens nodig lijkt te zijn of geen echt voordeel geeft.

 

Ik begon 3 jaar geleden met 2 gladschillige en 2 gestekelde, gekregen van een vriend die ze een grote kas probeerde.  In de kas kan een gladschillige misschien een goede opbrengst geven. Buiten is het verschil in opbrengst zeer groot. De gladde gaf 2 a 3 vruchten per plant. De gestekelde planten geven 30 a 60 vruchten in de open lucht. Ik leid ze de hoogte in aan gaas om te voorkomen dat 5 planten een kwart van mijn tuin overgroeiien. De groei van beide soorten ontloopt elkaar niet veel in grootte.  Snoeien verdraagt ie prima om binnen de perken te houden. 

 

Er is - waar ook weer? - sprake van een licht/weinig gestekelde variant die wel een goede oogst zou geven buiten. Die is interessant. Edit: Ik zie nu dat forumgenoot ACPronk  deze vruchtbare minderprikker heeft en dat Goldfish het Pronks Glorie heeft gedoopt. Dus ik had dat hier gelezen. 😋Volgend jaar maar eens zeuren voor enkele vruchten bij AC om die Glorie verder te verspreiden. 

 

Pas geoogst zijn de gestekelde nog goed te hanteren (vastpakken en schillen en evt. kern verwijderen) omdat de stekels nog niet zo verhard zijn. Nu is het zeer moeilijk om ze nog vast te nemen. Ik prik er 2 vorken in en snij een vlakke bodem om voorzichtig rondom te kunnen schillen, doorsnijden en de groeikern er uit te doen. 

 

9 maart 2020 aangepast door weknow

[acpronk]

Als ik straks 10 planten heb, dan heb ik er vast wel genoeg. En hebber nog 6 voor de consumptie in de berging liggen.
Ben benieuwd of@Goldfish ze nu ook aan het kiemen heeft gekregen.

[Goldfish]

Ja.  Zoals elk jaar geven de vruchten bij mij (droge zolder, donker, 12 tot 15 graden) rond 20 februari het eerste teken van leven ACPronk.   Ik heb ze dus weer half begraven in een pot met aarde gelegd en ze lopen uit.    Mooie beschrijving en foto's Tani!   Aanvullend: de wortelstok is ook eetbaar en geldt als noodrantsoen in de Andes, het gebied waar de Chayote oorspronkelijk vandaan komt.  In Argentinië maken ze er o.a. jam van.  Kan mij daar weinig bij voorstellen, maar werd mij verteld door een goede vriendin aldaar.      Zoals uit de ervaringen van Weknow blijkt:   de naakte variant heeft meer warmte nodig/ langer groeiseizoen en is daardoor niet of minder productief.    Verder kan in het Nederlandse klimaat een Chayote tot 10 meter lange ranken aanmaken.   

[paddestoelengek]

Ik kook best wel vaak Indonesische gerechten, maar van deze vrucht had ik nog nooit gehoord.

Bij de toko in Arnhem hadden ze (helaas) alleen maar de gladde variatie. Voor nog geen 4 euro heb ik er toch maar 5 stuks gekocht aangezien ook de scheuten eetbaar zijn. Ik hou mijn ogen open om de gestekelde variant ook nog te kunnen kopen. 

Ze liggen nu op de vensterbank te kiemen in afgesloten plastic bakken op een vochtig stuk keukenrol, het zal mij benieuwen 

[weknow]

 

 

Quote

Ze liggen nu op de vensterbank te kiemen in afgesloten plastic bakken op een vochtig stuk keukenrol, het zal mij benieuwen 

Pas op voor rotten, Paddenstoelengek. Ze hebben die vochtigheid niet echt nodig aangezien er veel voorraad van vocht en voedsel in de relatief grote "vrucht" (eigenlijk een groot zaadje als ik het goed zie) zit. Zou ze dus niet in een niet ventilerende vochtige zak steken! Hier liggen ze  dus gewoon droog, donker en koel als appels naast elkaar...vooral omdat ik ze verleden jaar op elkaar legde en een deel toen is gaan rotten door de druk vermoedelijk en groeien de scheuten al; mooi...klaar om bladeren te vormen als ze licht krijgen. De paar die slecht kiemen en de wat kleinere zullen nog wel in de pan verdwijnen komende weken. Ze mogen toch pas na half mei naar buiten en ik wil nu nog geen echte groei...over een week of 5 a 6 breng ik ze pas in het licht en wordt het vanzelf ook wat warmer in de kas of zo. 

[paddestoelengek]

15 minuten geleden, weknow zei:

Pas op voor rotten, Paddenstoelengek.

bedankt voor je bijdrage,
dacht ik goed bezig te zijn na verschillend methodes op het internet te hebben gelezen, zou er toch de rot zijn ingeslagen. Aangezien ik er 5 stuks heb, gaan er 3 zonder deksel en 2 met deksel (achteraf gezien toch meer vertrouwen in jou methode. De verschillen zullen de komende weken wel aan het licht komen 

 

 

[acpronk]

@Goldfish@appelvrouw hoe gaat het met jullie chayote?
Sommige takken laten bij mij net minieme bloemaanleg zien. Maar ze hebben nog even de tijd om te groeien want volgens mijn foto's vorig jaar had ik voor het eerst op 25 oktober geoogst. En de rest op 4 november vanwege de nachtvorst die er overheen geweest was.

[appelvrouw]

😁

ietsje minder dan bij jou. Ze hebben enorm last van de droogte en ik ben zopas begonnen met water geven. Er groeien 3 stengels net wat boven mijn hoofd uit. Nog geen bloem gezien. Een vrucht deed het maar de andere stierf in de knop dus die ene moet het doen.

[acpronk]

Ik heb hier 6 planten staan, dus dan lijkt het sneller veel

[appelvrouw]

Ik heb al meerdere keren chayote gekweekt maar nog nooit een bloem gezien. Kan je misschien een foto maken?

[acpronk]

Ja hoor, over een week denk ik, misschien 2. Was nu nog hooguit een mm groot dacht ik

[acpronk]

Op dit plaatje zijn de vrouwelijke bloem te zien, die is open en daarachter zit het vruchtbeginsel. Dat trosje zijn de mannelijke bloemen. De eerste bloemen zijn, net als bij alle komkommers, pompoenen en meloenen, alleen mannelijke.