ervaring met karton op paden en houtsnippers/houthaksel

[Mariskah]

Hoi,

 

Ik heb al een beetje gezocht op eerdere onderwerpen hierover maar nog niemand gevonden die hier ervaring mee heeft. Wel veel ideeën en plannen gelezen.

Ik heb een moestuin met kruidenhaagjes met in het midden een rond bed en daaromheen 6 bedden en daarom heen weer langere rechte bedden.

Het staat heel leuk maar ik heb daardoor een behoorlijke oppervlak aan paden. Ik ben eigenlijk drukker met de onkruidbestrijding op de paden dan in de bedden: gras, gras en nog eens gras. Het onkruid gooi ik, wijs geworden, inmiddels niet meer op de composthoop maar dan nog vind ik het erg tijdrovend. Voor je het weet bloeit het gras al weer en dan zaait het zichzelf uit enz. enz. Ik heb ergens gelezen dat dé manier om dit tegen te gaan is karton op de paden leggen en daaroverheen bodembedekking bijvoorbeeld houtsnippers,vlas of stro, Inmiddels ben ik onbedrukt karton aan het sparen zodat ik straks in het voorjaar genoeg heb om de paden te bedekken, maar ik ben erg benieuwd naar jullie ervaringen. Hoe lang gaan het karton en de bodembedekking mee voordat je het moet vervangen bijvoorbeeld? En zou ik randen moeten maken om de paden om de bodembedekking op zijn plaats te houden of is dat niet nodig? Wordt vlas of stro niet erg glad? Alvast hartelijk bedankt voor je reactie!

 

Groet, Mariska

[weknow]

Als je organische materialen op de paden legt, zal dat sneller of langzamer verteren...het resultaat is dat de bodem voedzamer wordt. Een laagje karton of stro o.i.d. werkt dus maar tijdelijk en soms averechts.... Je hebt iets nodig dat langzaam verteert...zie ook nummer 5 hier onder.

 

Waardoor wordt bodem die je als pad wilt gebruiken, onbegroeid (= "onkruidvrij)"?

1. Doordat planten niet kunnen wortelen (beton, steen, kiezel.....maar in de tussenruimte groeit wel weer van alles)

2. Doordat de bodem onvruchtbaar is, bijvoorbeeld door intensief samendrukken door bereiden of belopen...de manier waarop in de natuur paden ontstaan. (wortels krijgen geen lucht, plant stikt en kan niet groeien; bovengrondse deel wordt evt. nog stukgelopen of verdrukt.) Er zijn planten die juist hier graag groeien: bepaalde grassen, weegbree e.d.

3. Doordat de begroeiing wordt weggehaald (schoffelen, branden, gif spuiten e.d.)

4. Doordat er gewenste planten groeien die de mate van betreden of berijden verdragen. (bijvoorbeeld grassen kunnen veel hebben). Maar deze groeien, moeten in de hand gehouden (maaien, randen bijhouden)

5. Doordat planten geen licht krijgen...dit is wat je probeert via karton of een dikke laag haksel, boomschors, cacaodoppen oid. De laag moet dik zijn en blijven liggen als het belopen of bereden wordt. Geregeld zal de laag moeten worden aangevuld als deze verteert of slijt. Ik schat dat karton een paar maanden werkt, bovendien niet plaatsvast is....lijkt me minder geschikt. Een dikke laag hakselhout 1 a 2 jaar. Een dikke laag boomschors 3 a 4 jaar. Als de laag goed dik is, zal het meeste onkruid dat er staat worden tegen gehouden (maar er zijn soorten die er toch door willen groeien....distels, smeerwortel enz) Ook een deel van de zaden die er op terecht komen zullen kiemen en soms zelfs een ideale voedingsbodem vinden. Onderhoud en aanvullen van zo een laag blijft nodig.

 

Je hebt hiermee een hele lijst theoretische mogelijkheden.

Mijn voorkeur?

In de moestuin oude trottoirtegels, waarmee ik paden als stepping stones maak (tussenruimte 30 a 40 cm tussen tegels...1 kleine stap) en die ik kan verleggen om indeling te veranderen of eens te wieden rondom.

In de siertuin en tussen fruit: hakselhout of nog liever boomschors. Om de paar jaar wordt het deel dat al behoorlijk verteerd is ingezet als deel van potgrond of als mulch in de de plantbedden.

In de bostuin werk ik ook veel met de bestaande begroeiing van grassen en wilde planten die enkele keren per jaar wordt gemaaid. Als ik een sterke balkmaaier zou hebben zou het makkelijker en preciezer gaan, nu doe ik het vooral met een draadtrimmer/bosmaaier.....eigenlijk te tijdrovend vanwege het grote oppervlakte.

 

Werken met karton is vooral geschikt als je een (liefst kortgemaaid) grasveld/weide in cultuur wilt brengen en er daar snel wilt gaan planten. Wortelonkruiden eerst verwijderen en dan een enkele of dubbele laag bruin karton, overlappend, en dat afgedekt met een laag compost is een makkelijke en snelle manier. Nog vruchtbaarder wordt je begin als je ook een laag compost onder het karton legt. Hier heb ik goede ervaringen mee. Ik heb de combinatie kartonnen onderlaag en hakselhout bovenlaag voor paden geprobeerd in de bostuin, maar vind dat bepaald geen succes. Het werkt makkelijker en sneller door een dikke laag gehakseld hout te leggen en die geregeld aan te vullen. Daar kun je ook makkelijk schoffelen of onkruid dat er los in wortelt uittrekken. Juist dat schoffelen gaat in de kartonlaag helemaal niet.

[Patrijs]

Ik heb ervaring met een pad van houtsnippers, zonder karton er onder.

Karton voegt niet zo veel toe lijkt mij ik zou dan eerder goede worteldoek nemen.

Het pad was begrensd door dunne gehakte boompjes vastgezet met paaltjes.

Het was op kleigrond en erg leuk maar het verbaasde mij hoe snel de houtsnippers aangevuld moesten worden en hoeveel je nodig hebt.

 

Stro of vlas zou ik niet aan beginnen of als tijdelijke zomer oplossing zien.

 

Uit ervaring laat ik nu de paden onbedekt en schoffel ze regelmatig lees om de paar weken.

 

Straatjesgras is vijf weken van zaad tot zaad, dus onderhoud is gewenst.

 

Tegels of andere bedekking heb ik ook gehad maar even de schoffel werkt ronduit sneller dan vuil tussen tegels weg halen.

 

Ik heb het wel over zandgrond. Bij klei spelen andere factoren mee.

 

Karton kan lang mee als het droog blijft, wordt het vochtig dan is het zo weg.

 

En ja als je veel paden hebt zal je veel moeten bijhouden.

Even de schoffel er over bij droog weer en ik heb geleerd: schoffelen voordat je het vuil ziet dus niet wachten tot het gaat zaden.

Je hoeft dan ook niets op te ruimen.

 

Een andere oplossing is gras en dat regelmatig maaien. Afzetten met bandjes die verzonken zijn zodat het niet je tuin inloopt en je er met de grasmaaier overheen kan rijden. Maar in het seizoen zal je toch om de week moeten maaien.

[tielse flipje]

Per vierkante meter gras zitten 400 slakken. Nu weet ik niet of deze slakken allemaal even vraatzuchtig zijn, maar toch....

Om dezelfde reden gebruik ik ook geen worteldoek, mijn idee is dat de slakken zich hieronder verschuilen bij droogte. Bovendien is worteldoek slecht voor het milieu.

Ik heb enkele tegelpaden en voor de rest probeer ik de grond los te houden door te schoffelen, inderdaad liefst vóór de onkruidgroei begint.

[appelvrouw]

Mijn moestuinpaden hebben sinds enige jaren een bedekking van houtsnippers, van de walnoot o.a. en wat ik hier kreeg van de bermenmaaiers. Wat we gedaan hebben om het voor te bereiden is de paden wat uitgegraven in het najaar en het uitgraafsel op de bedden gegooid. daardoor werden de bedden iets hoger ( of de paden iets lager) en deze dus flink gevuld met snippers. Geen karton, maar ik had dan ook geen onkruid meer in de paden en wat mee ging de bedden op heb ik meteen ertussenuit kunnen halen. Zoals Weknow zegt: met een jaar of twee moet je er alweer mee aan de slag, bijvullen. en als je kippen hebt dan heb je echt een probleem want die willen onder de snippers zijn, daar is het lekker vochtig en zijn de wormen. Dan werken ze de snippers de paden uit en de bedden op. En met droogte in de zomer heb ik er wel eens een woelmuis, mol of andere grondbewoner onder die onder het vochtige afdek richtig de beek gaat. Ik denk toch geen woelmuis want er is geen vraat daar aan de groente, en ik stamp de snippers zo weer plat als ik daar loop

Positief is dat ik werkelijk veel minder onkruid heb op de paden. Wat er bij mij wel eens doorgroeit is een paardenbloem en distel inderdaad en die zijn er zo uit te halen. Voorlopig blijf ik dit op de zijpaden van de moestuin doen voor het hoofdpad spaar ik stoeptegels...

O ja en dat schoffelen van Patrijs dat werd nooit niks bij bij op mijn harde klei.

[bio-fee]

Ik zit op zandgrond.

De eerste jaren had ik mijn paden aangestampt en was ik meer tijd kwijt met het schoonhouden van de paden, dan met het verzorgen van mijn moestuinbedden.

 

Afgelopen voorjaar was ik dat zat en heb ik karton over de paden gelegd. Ik had de paden niet eerst schoongemaakt, alleen de grotere/hogere onkruiden afgeknipt en dan hup, karton erop. Omdat ik niet genoeg stro o.i.d. voorhanden had om het karton mee af te dekken, en ik ook niks wilde kopen daarvoor, heb ik een paar keer de inhoud van de konijnenstal over de paden verspreid (stro, zaagsel, uitwerpselen, hooi). Dit gaf een mooie dikke laag waar sindsdien niet zo veel onkruid meer doorheen is gekomen. Dat wat er wel doorheen komt is er over het algemeen makkelijk uit te trekken en laat ik ter plekke liggen, evenals al het onkruid en de afgestorven planten die uit de groentebedden komen.

 

Ik verwacht dat er tegen het voorjaar wel weer de nodige onkruiden op zullen komen maar dan gooi ik er gewoon weer een nieuwe laag karton overheen met konijnenspul en dan ga ik ervan uit dat het weer een seizoen zo mee kan.

 

Het enige echte nadeel wat ik ervan gemerkt heb, is dat ik dit voorjaar voor het eerst een slakkenplaag had... Ze bleken zich heerlijk te voelen onder het karton.

 

Foto van afgelopen voorjaar:

[roeier]

Mijn ervaring is ook: veel paden = veel onkruid.

Vooral op de grens van pad en bed komt veel onkruid. De laag snippers op het pad kan dik zijn, maar daar waar het bed begint geldt dat niet meer.

Het zou een voordeel van bedbeschot zijn dat je dat probleem stukken minder hebt, maar dan hangt het ervan af of je dat wilt en of je daar makkelijk aan kunt komen en of je die tijdsinvestering wilt doen.

 

Kun je je tuin zo herindelen dat er minder paden overblijven? Eventueel hier en daar een stapsteen als alternatief misschien.

Zelf ben ik er ondertussen in elk geval wel achter dat paden arbeidsintensief zijn.

 

Ik heb twee langgerekte bedden met een pad ertussen. Daar liggen houtsnippers op, geen onderbedekking. Het pad zelf blijft redelijk onkruidvrij:

 

 

Ik vul het voortdurend aan, maar recentelijk heeft de gemeente niet al te veel bomen in de buurt versnipperd, dus ik had weinig tot m'n beschikking. Wel is er veel riet gemaaid, de zijpaden begin ik daarmee aan te vullen:

 

 

Links naast mij zit niemand, rechts naast mij ook niet; deze hoek van de tuinen heeft slechte grond, veel onkruid, en aangezien de helft van het tuinencomplex leeg is zal ik alleen een buurman krijgen als die bewust voor één van deze slechte stukken kiest: onwaarschijnlijk dus.

Dat maakt uit bij de keuze om werk te maken van de paden, want stel ik maak een mooi pad van houtsnippers tussen mij en een buurman, en vervolgens gaat de buurman frezen, dan komt er weer veel aarde op het pad terecht en is mijn werk deels voor niets geweest.

 

Van het riet verwacht ik dat het binnen een jaar weg is, afhankelijk van hoe vochtig het is. Maar dan heeft het ondertussen wel de grond verbeterd. Ik zit op harde klei, en ik heb al eerder gemerkt dat de grond onder de paden bewerkbaarder is dan de grond op de bedden. Er zitten meer organische resten in de grond op de paden dan wat ik op de bedden tegenkom.

Die observatie gebruik ik als leidraad: wat ik op de paden gooi en wat daar langzaam verteerd zie ik als toekomstige teeltgrond. Dan vind ik het dus ook niet erg dat het geen duurzaam materiaal is, want dan is het sneller bruikbaar op de bedden. Je kunt zeggen dat bij mij de grens tussen een composthoop en een pad is vervaagd. Gooi ik dan ook gewoon keukenresten op het pad? Ja. Al stop ik het wel onder het riet.

 

Ik kan niet beoordelen hoe cruciaal grondverbetering bij jou is, maar je kan het dus laten meewegen bij je kwestie van wat te doen met de paden.

 

Off topic, maar op de foto's te zien: ik heb te veel Dahlias. Als ik er iemand blij mee kan maken...

[Mariskah]

Hoi Roeier,

 

Bedankt voor je reactie. Ik heb eerder al een stukje met alleen houtsnippers geprobeerd maar daar groeit het gras gewoon doorheen, vandaar het karton idee. Gek genoeg groeit er ook wel gras in de bedden, maar veel minder. Ik vind de indeling met kruidenhaagjes in mijn tuin te leuk om die te veranderen, maar het zou wel fijn zijn als ik wat minder tijd aan onkruidbestrijding kwijt was wat betreft de paden. Wat is jouw ervaring met riet , waait dat niet weg? Ik zat zelf te denken aan stro, en ik wil de paden dan begrenzen met dakpannen.

 

Groet, Mariska

[roeier]

Ah ja, je had van die haagjes ook, dat zou ik dan ook niet veranderen.

Stro of riet zal wel niet veel verschil maken. Wegwaaien doet het niet snel, die stengels hebben te weinig dragend oppervlak, anders dan boomblad, dat wordt wel snel meegenomen door de wind.

Ik denk dat je de paden wel eerst flink zal mogen uitdiepen. Een laag stro van een voet diep zal waarschijnlijk binnen 3 maanden geslonken zijn tot enkele centimeters. Het spul weegt weinig en gaat dus ook niet lang mee. Houtsnippers gaan iets langer mee, en het resultaat ziet er netter uit. De lagen moeten toch wel vrij dik zijn om het onkruid lastig te maken, en definitieve oplossingen tegen onkruid bestaan niet.

 

Die rietpaden van mij vind ik er rommelig uitzien, maar ik vind het wel zo plezierig werken; bij houtsnippers moet ik extra alert zijn dat ik ze straks niet overal op de bedden tegenkom om daar stikstof te stelen, maar dood grasachtig spul vergaat zo snel dat ik me daar geen zorgen over maak: het zal veel sneller voeding aan de grond teruggeven dan houtsnippers.

 

Een begrenzing met dakpannen kan er mooi uitzien. Er is wel een nadeel bij onkruiden hebt die van die slingerwortels maken, zoals kweekgras en hagewinde, want die wortelen dan onder de dakpannen, en dan trek je ze er niet meer uit. Bij andere types onkruid maakt het niet uit.

[Mariskah]

Hoi Roeier,

 

Hartelijk dank voor je reactie. Bij mij liggen de paden sowieso al wat dieper dan de bedden, omdat ik van de paden alleen onkruid weghaal en op de bedden veel compost doe. Ik vind houthaksel idd wel mooier, maar praktisch gezien is stro veel goedkoper (in onze gemeente kun je niet aan gratis houthaksel komen) en wat je ook al aangaf, beter te composteren. Dus dan maar rommelige paden, ik ga dan voor de werkbaarheid:)

Ik ben nu 'rond'met de onkruidverwijdering van de paden en dat betekent dat het gras zelfs nu, zo laat in het seizoen, al weer de kop opsteekt op de plek waar ik begin oktober ben gestart, dus ik ben er nu wel een beetje klaar mee: onbegonnen werk gewoon! Ik doe dan liever eens in de drie maanden karton en stro erop, volgens mij scheelt me dat bergen werk. Ik heb al ruim 10 jaar een volkstuin maar omdat ik door persoonlijke omstandigheden de laatste twee jaar heel weinig tijd heb ervoor probeer ik te zoeken naar mogelijkheden om de tuin zo onderhoudsarm mogelijk te maken, want ik wil hem niet kwijt. Veel vaste groenten,fruit en bloemen etc. En kruiden natuurlijk! En nu een oplossing voor de paden dus.

 

Groet, Mariska

[moestuinsyl]

Hallo

 

Ik heb dit vorig jaar voor het eerst uitgeprobeerd in een deel van mijn moestuin (de paden). Karton uitgespreid, daarna houtsnippers er op. Bij mij zijn de moestuinvakken gemaakt van verplaatsbare betonklinkers. Dat was makkelijk , want zo kon ik het karton onder de klinkers leggen en later de houtsnippers er op. Omdat ik al eerder houtsnippers had gelegd, moest ik die eerst wel wat verwijderen om een egale onderlaag te krijgen. Na een jaar kan ik zeggen dat het onkruid echt langer wegblijft als er karton onder ligt. Zonder karton houdt het ongeveer (met houtsnippers) een half jaar voordat je weer wat ziet, met houtsnippers enkele maanden/ half jaar langer. Je moet wel echt goed dik karton nemen (het liefst van die bananendoos dikte). Nu was het ook een erg droog jaar, dat scheelt waarschijnlijk ook, verteert minder snel denk ik. Je hebt wel een goede dikke laag houtsnippers nodig , ik schat minsten drie cm zodat het karton er niet door heen komt. Omdat het karton wat glad is kunnen de houtsnippers wat gaan schuiven en komt het karton bloot te liggen. Het scheelt als er een rand is (bij mij dus klinkers) waardoor het opgesloten wordt. 

Voordeel van  karton er onder leggen is dat je de bovenste laag houtsnippers die je eerst verwijderd (de vergane resten dus van het jaar ervoor weer kan hergebruiken ) in je moestuin.  Ik tuinier op zandgrond en dat verbetert je grond echt. Een deel heb ik ook op een hoop geveegd en later als mulch rond de planten gebruikt. Scheelt weer gieten en wieden. Nadeel is natuurlijk het werk vooraf, maar uiteindelijk denk ik dat het in totaal toch minder werk is dan steeds onkruid moeten wieden van je paden. Ik ga het dit jaar in ieder geval weer doen. Nog ene tip: zoek bij de supermarkt goede dozen uit met goed dik karton

[Teunboon]

Houtsnippers op worteldoek zou het prima moeten doen. Houtsnippers op de directe grond verteert snel, op doek kan het bodemleven er niet zo goed bij dus dat zal een stuk langzamer gaan.
 

De vraag is even wat je met je bakken doet. Heb je verhoogde bakken of niet? Zolang je het worteldoek daar onder werkt kan het onkruid je ook niet langs de randen komen. Dan krijg je zoiets als io de foto.

 

Heb je echter (zoals de meesten hier) een open tuin en strooi je het hout lukraak wat in de rondte, dan heeft het idd niet zo veel zin.

12 januari 2021 aangepast door Teunboon